شبکه اتریوم یکی از پرکاربردترین و شناخته‌شده‌ترین پلتفرم‌های بلاک‌چینی است که به‌ویژه برای قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز (DApp) مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این حال، یکی از چالش‌های اصلی شبکه اتریوم، مقیاس‌پذیری آن است. هرچه تعداد تراکنش‌ها در شبکه بیشتر می‌شود، بار شبکه افزایش می‌یابد و زمان پردازش تراکنش‌ها طولانی‌تر می‌شود. اینجاست که راه‌حل‌هایی مانند آربیتروم وارد میدان می‌شوند. آربیتروم به‌عنوان یک راه‌حل مقیاس‌پذیری برای اتریوم، به‌طور قابل‌توجهی توانسته است در کاهش بار شبکه اتریوم نقش مؤثری ایفا کند.
در این مقاله به‌طور کامل به مفهوم Arbitrum، نحوه کارکرد آن، مزایا و معایب این فناوری و نحوه تأثیر آن بر مقیاس‌پذیری شبکه اتریوم پرداخته‌ایم.
مفهوم Arbitrum و تاریخچه آن
آربیتروم یک راه‌حل مقیاس‌پذیری لایه دوم برای شبکه اتریوم است که هدف اصلی آن کاهش هزینه‌های تراکنش و زمان پردازش تراکنش‌ها در شبکه اتریوم است. این راه‌حل از تکنولوژی Rollups استفاده می‌کند که به‌طور مستقیم با اتریوم همگام است و فرآیندهای پردازش تراکنش‌ها را به بیرون از زنجیره اصلی اتریوم منتقل می‌کند.
آربیتروم توسط تیم Offchain Labs توسعه یافته است که این تیم با هدف ایجاد یک پروتکل کارآمدتر و مقیاس‌پذیرتر برای اتریوم در تلاش است. این پروژه در سال ۲۰۱۸ شروع به کار کرد و پس از موفقیت‌های اولیه در توسعه آن، در سال ۲۰۲۱ به‌طور عمومی در دسترس قرار گرفت.
نحوه کارکرد Arbitrum
آربیتروم از فناوری Optimistic Rollups بهره می‌برد. در این روش، تراکنش‌ها ابتدا به‌صورت optimistic (امیدوارکننده) در خارج از زنجیره اتریوم پردازش می‌شوند و سپس به زنجیره اصلی ارسال می‌گردند. این به این معناست که آربیتروم به‌طور پیش‌فرض فرض می‌کند که تراکنش‌های ارسال‌شده صحیح هستند و تنها در صورت بروز خطا یا چالش، بررسی و تأیید آن‌ها انجام می‌شود.
این فرآیند کاهش بار شبکه اتریوم را به همراه دارد زیرا هیچ نیازی به تأیید فوری تراکنش‌ها در هر لحظه وجود ندارد. در عوض، از یک فرآیند چالش و حل اختلاف برای اطمینان از صحت تراکنش‌ها استفاده می‌شود.
مزایای Arbitrum در مقیاس پذیری شبکه اتریوم
یکی از مهم‌ترین اهداف آربیتروم بهبود مقیاس‌پذیری شبکه اتریوم است. در ادامه به برخی از مزایای این فناوری در این زمینه پرداخته‌ایم:
کاهش هزینه های تراکنش
یکی از مشکلات اساسی شبکه اتریوم، هزینه‌های بالای تراکنش‌ها در زمان‌هایی است که شبکه شلوغ می‌شود. آربیتروم با پردازش تراکنش‌ها در خارج از زنجیره اصلی، قادر است این هزینه‌ها را کاهش دهد. با استفاده از آربیتروم، کاربران می‌توانند تراکنش‌های خود را با هزینه کمتری انجام دهند.
افزایش سرعت تراکنش ها
آربیتروم با انتقال محاسبات تراکنش‌ها به لایه دوم، زمان پردازش تراکنش‌ها را به‌طور چشمگیری کاهش می‌دهد. این به معنای انجام سریع‌تر تراکنش‌ها و افزایش کارایی شبکه است.
حفظ امنیت شبکه اتریوم
آربیتروم همچنان از امنیت شبکه اتریوم بهره می‌برد. این به این معناست که تمامی تراکنش‌ها در نهایت به بلاکچین اتریوم ارسال می‌شوند و از آنجا امنیت و اعتبار آن‌ها تأمین می‌شود. بنابراین، کاربران می‌توانند از امنیت اتریوم بهره‌مند شوند، در حالی که تراکنش‌هایشان سریع‌تر و ارزان‌تر پردازش می‌شود.
پشتیبانی از قراردادهای هوشمند
آربیتروم به‌طور کامل با قراردادهای هوشمند اتریوم سازگار است. این بدان معناست که توسعه‌دهندگان می‌توانند از کدهای موجود در اتریوم برای ایجاد و استقرار قراردادهای هوشمند در آربیتروم استفاده کنند.
نحوه استفاده از Arbitrum
برای استفاده از Arbitrum، کاربران نیاز به کیف پول دیجیتال دارند که از این شبکه پشتیبانی کند. بسیاری از کیف پول‌ها مانند Metamask از آربیتروم به‌عنوان یک لایه دوم برای پردازش تراکنش‌ها پشتیبانی می‌کنند. به‌علاوه، بسیاری از صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) و پلتفرم‌های DeFi نیز از Arbitrum برای کاهش کارمزد و بهبود تجربه کاربران استفاده می‌کنند.
برای استفاده از Arbitrum، کاربران باید ارزهای دیجیتال خود را به زنجیره Arbitrum منتقل کنند. این فرآیند به‌وسیله Bridge انجام می‌شود. کاربران می‌توانند با استفاده از پل‌هایی که بین اتریوم و آربیتروم وجود دارد، دارایی‌های خود را از اتریوم به آربیتروم منتقل کنند و از مزایای این شبکه بهره‌مند شوند.
چالش های موجود در استفاده از Arbitrum
با وجود مزایای آربیتروم، این فناوری نیز با چالش‌هایی روبرو است. یکی از چالش‌ها، وابستگی به زنجیره اصلی اتریوم است. اگرچه آربیتروم مقیاس‌پذیری شبکه را بهبود می‌بخشد، اما همچنان نیاز به تعامل با شبکه اصلی اتریوم دارد که ممکن است در برخی مواقع باعث محدودیت‌هایی شود.
علاوه بر این، فرآیند حل اختلاف‌ها در آربیتروم نیز ممکن است زمان‌بر باشد. این فرآیند نیازمند شفافیت و دقت بالایی است تا از بروز مشکلات احتمالی در تایید تراکنش‌ها جلوگیری شود.
آینده Arbitrum و مقیاس پذیری اتریوم
آربیتروم به‌عنوان یکی از پیشروترین پروژه‌های لایه دوم اتریوم، در حال حاضر به یکی از راه‌حل‌های مهم در مقیاس‌پذیری شبکه اتریوم تبدیل شده است. توسعه‌دهندگان و فعالان صنعت به این باور رسیده‌اند که آربیتروم می‌تواند به‌عنوان یک مدل قابل‌اعتماد برای بهبود مقیاس‌پذیری در بلاک‌چین‌های دیگر نیز مورد استفاده قرار گیرد.
در آینده، ممکن است شاهد ظهور نسخه‌های جدید و بهبود‌یافته آربیتروم باشیم که توانایی بیشتری در پردازش تراکنش‌ها و کاهش زمان تأیید دارند. همچنین، احتمالاً با پیشرفت‌های بیشتر در فناوری‌های لایه دوم، هزینه‌ها و زمان تراکنش‌ها در شبکه اتریوم به‌طور چشمگیری کاهش خواهد یافت.
نتیجه گیری
آربیتروم یکی از مهم‌ترین و موفق‌ترین پروژه‌های مقیاس‌پذیری برای شبکه اتریوم به شمار می‌آید. با استفاده از فناوری Optimistic Rollups، آربیتروم توانسته است به‌طور مؤثری هزینه‌ها و زمان پردازش تراکنش‌ها را کاهش دهد، در حالی که امنیت شبکه اتریوم حفظ شده است. این فناوری نه‌تنها برای توسعه‌دهندگان و کاربران جذاب است، بلکه برای آینده مقیاس‌پذیری اتریوم و سایر بلاک‌چین‌ها نیز نویدبخش پیشرفت‌های بزرگی است.