با گسترش جهانی ارزهای دیجیتال و به‌ویژه استیبل‌کوین‌ها، استفاده از رمزارزها در پرداخت‌های بین‌المللی با سرعتی چشمگیر رو به افزایش است. این در حالی است که برخی کشورها نظیر روسیه، ترکیه، چین و اندونزی استفاده داخلی از رمزارز را ممنوع کرده‌اند. با این وجود، خلأهای قانونی در حوزه پرداخت‌های خارجی باعث شده تا بسیاری از شهروندان این کشورها از رمزارزها برای معاملات فرامرزی استفاده کنند. این روند، نگرانی نهادهای نظارتی بین‌المللی از جمله FATF را برانگیخته است، چرا که احتمال سوءاستفاده از رمزارزها در تراکنش‌های غیرقانونی و دور زدن تحریم‌ها را افزایش می‌دهد.
محدودیت های داخلی اما آزادی در پرداخت های بین المللی با رمزارز
اگرچه در بسیاری از کشورها ممنوعیت‌های مشخصی برای استفاده از رمزارز در پرداخت‌های داخلی وجود دارد، اما این ممنوعیت‌ها الزاماً شامل تراکنش‌های بین‌المللی نمی‌شوند. از نگاه حقوقی، مقررات مالی کشورها غالباً در قلمرو داخلی اعمال می‌شوند و دامنه اجرایی آن‌ها محدود به مرزهای همان کشور است.
در نتیجه، شهروندان می‌توانند با استفاده از پلتفرم‌های خارجی یا در بسترهای بین‌المللی، اقدام به پرداخت یا دریافت رمزارز کنند، بدون آن‌که قوانین داخلی کشورشان را نقض کرده باشند.
- در روسیه، اگرچه پرداخت با رمزارز در داخل کشور ممنوع است، اما استفاده از آن در پرداخت‌های خارجی طبق قانون فدرال روسیه ممنوعیتی ندارد.
- در ترکیه نیز قوانین محدودکننده تنها شامل مؤسسات پرداخت دارای مجوز داخلی هستند و استفاده از رمزارزها توسط اشخاص حقیقی در پرداخت‌های بین‌المللی تحت پیگرد نیست.
- مریچ پالدیموغلو، وکیل ترکیه‌ای، تصریح کرده که قوانین ملی، محدود به مرزهای همان کشور هستند و استفاده از رمزارز در سطح بین‌المللی با محدودیت حقوقی روبرو نیست.
استفاده از استیبل کوین ها برای پرداخت های بین المللی توسط گردشگران
در سال ۲۰۲۵، شرکت گرجستانی Tripzy، امکان پرداخت بین‌المللی با رمزارز تتر (USDT) را برای مشتریان خود فراهم کرد. این اقدام به منظور سهولت در پرداخت برای گردشگرانی از کشورهایی انجام شد که با محدودیت‌های ارزی یا ممنوعیت‌های داخلی در حوزه رمزارز مواجه هستند.
استفاده از زیرساخت مالی CityPay، این قابلیت را در اختیار مشتریان گذاشت تا با استفاده از استیبل‌کوین‌ها، به‌ویژه تتر، رزرو و پرداخت خدمات سفر را انجام دهند. چنین راهکارهایی کمک می‌کنند تا مسافران از کشورهای تحت فشار اقتصادی یا محدودیت ارزی، بدون نیاز به مبادله سنتی ارز، تراکنش‌های مالی خود را به راحتی انجام دهند.
- دور زدن برخی از مشکلات مالی ناشی از تحریم یا محدودیت‌های ارزی
- تسهیل پرداخت برای گردشگرانی از کشورهایی نظیر روسیه و ترکیه
- افزایش استفاده از ارزهای دیجیتال با ثبات برای حفظ ارزش دارایی در برابر نوسانات پول ملی
واکنش نهادهای نظارتی جهانی به روند فزاینده پرداخت با رمزارز
با افزایش قابل توجه پرداخت‌های بین‌المللی با ارز دیجیتال، به‌ویژه در مناطق پرریسک، نهادهای نظارتی بین‌المللی نسبت به تبعات احتمالی این روند هشدار داده‌اند. گروه ویژه اقدام مالی (FATF) یکی از مهم‌ترین سازمان‌هایی است که از رشد استفاده غیرقانونی از رمزارزها، به‌ویژه استیبل‌کوین‌ها، ابراز نگرانی کرده است.
این نهاد بین‌المللی تأکید دارد که رمزارزهایی مانند تتر به دلیل ثبات نسبی، گزینه‌ای جذاب برای فعالیت‌های مشکوک نظیر پول‌شویی، تأمین مالی تروریسم یا دور زدن تحریم‌ها هستند. بر همین اساس، FATF اعلام کرده که در سه‌ماهه نخست سال ۲۰۲۶ گزارشی جامع در مورد تأثیر استیبل‌کوین‌ها بر امنیت اقتصادی و مالی جهان منتشر خواهد کرد.
- استفاده از رمزارز برای دور زدن تحریم‌ها توسط برخی کشورها و افراد تحت تحریم
- گسترش شبکه‌های تأمین مالی تروریسم با بهره‌گیری از رمزارزهای پایدار و قابل انتقال
- نبود نظارت کافی بر تراکنش‌های فرامرزی انجام‌شده با ارز دیجیتال
بریسوف، کارشناس مسائل سیاست‌گذاری مالی، هشدار داده است که گرجستان ممکن است به گذرگاهی برای انجام تراکنش‌های مشکوک توسط گردشگران روسی تبدیل شود؛ موضوعی که می‌تواند تبعات دیپلماتیک برای این کشور در پی داشته باشد.
نتیجه گیری
رشد فزاینده پرداخت‌های بین‌المللی با ارزهای دیجیتال، در حالی که استفاده از آن‌ها در برخی کشورها ممنوع اعلام شده، شکاف‌های موجود در قوانین مالی بین‌المللی را نمایان کرده است. این پدیده نه‌تنها باعث افزایش کاربرد رمزارزها شده، بلکه نگرانی‌های مشروعی را در مورد استفاده‌های غیرقانونی از این فناوری به وجود آورده است.
در حال حاضر، به نظر می‌رسد استفاده از رمزارزها برای پرداخت‌های بین‌المللی به بستری مناسب برای کشورها و کاربران درگیر با محدودیت‌های ارزی یا تحریم تبدیل شده است. با این حال، نبود سازوکار نظارتی دقیق و یکپارچه جهانی، زمینه‌ساز رشد فعالیت‌های مشکوک شده که می‌تواند آینده این صنعت را با تهدید مواجه کند.
تنظیم قوانین روشن و کارآمد، همراه با همکاری بین‌المللی، می‌تواند هم مزایای ارزهای دیجیتال را حفظ کند و هم از خطرات آن برای نظام‌های مالی جهان جلوگیری نماید.