در سال‌های اخیر، ایران به یکی از بازیگران مهم در صنعت استخراج بیت کوین در سطح جهانی تبدیل شده است. شرایط اقلیمی، دسترسی به برق نسبتاً ارزان و زیرساخت فنی، کشور را به مقصدی جذاب برای ماینرهای داخلی و حتی خارجی بدل کرده است. حال، اختلال در زیرساخت اینترنت کشور نه تنها تأثیر داخلی داشته، بلکه تولید جهانی بیت کوین را نیز تحت تأثیر قرار داده است. در همین زمینه، وزیر نیرو از افت چشمگیر استخراج جهانی بیت کوین پس از قطعی اینترنت در ایران خبر داده است.
قطعی اینترنت در ایران و افت تولید جهانی بیت کوین
با افزایش وابستگی مزارع استخراج ارز دیجیتال به زیرساخت‌های ارتباطی، قطع یا اختلال در اینترنت می‌تواند به سرعت عملکرد این بخش را مختل کند. داده‌های منتشرشده از منابع معتبر بین‌المللی، این واقعیت را تأیید می‌کنند که حتی اختلال محدود در یک منطقه جغرافیایی، می‌تواند روی شبکه جهانی بیت کوین اثرگذار باشد.
- به گفته علی‌اکبر علی‌آبادی، وزیر نیرو، قطعی اخیر اینترنت در ایران باعث کاهش ۵ درصدی در کل تولید جهانی بیت کوین شده است.
- این آمار نشان می‌دهد که سهم ایران از استخراج بیت کوین در سطح بین‌المللی، قابل توجه و تأثیرگذار است.
- اینترنت نقش حیاتی در ارتباط بین ماینرها و شبکه بلاک‌چین ایفا می‌کند و بدون اتصال پایدار، بلاک‌های جدید نمی‌توانند به‌موقع پردازش شوند.
- بر اساس داده‌های مرکز مالی آلترناتیو دانشگاه کمبریج (CBECI)، ایران پیش از این نیز در مقاطعی تا ۷ درصد از نرخ هش جهانی بیت کوین را در اختیار داشته است.
تأثیر مصرف برق استخراج رمزارزها بر شبکه ملی برق
صنعت ماینینگ در کنار ظرفیت‌های اقتصادی، یکی از عوامل تأثیرگذار بر مصرف انرژی در ایران به شمار می‌رود. این مصرف بالا، در سال‌های گذشته بار مضاعفی بر شبکه برق کشور وارد کرده و یکی از علل اصلی ناترازی میان تولید و مصرف برق بوده است.
- وزیر نیرو اعلام کرد که مصرف برق مزارع استخراج رمزارز در کشور، به‌قدری بالا بوده که در دوره‌هایی باعث اختلال در توازن شبکه برق شده است.
- در برخی از سال‌های گذشته، اختلاف میان تولید و مصرف برق کشور به بیش از ۲۰ هزار مگاوات رسیده که چالش‌های جدی برای مدیریت پیک مصرف ایجاد کرده است.
- استخراج غیرمجاز نیز بخش دیگری از بار شبکه را افزایش داده است که دولت تلاش دارد با سامانه‌های پایش هوشمند و افزایش برخورد قانونی، این روند را کنترل کند.
- برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که مصرف برق یک مزرعه بزرگ استخراج می‌تواند با مصرف برق یک شهر کوچک برابری کند.
برنامه های دولت برای بهینه سازی مصرف و افزایش ظرفیت تولید
برای مقابله با بحران ناترازی برق و جلوگیری از خاموشی‌های گسترده، وزارت نیرو سیاست‌های متنوعی را در دستور کار قرار داده است. این سیاست‌ها هم بر کاهش مصرف و هم بر افزایش ظرفیت تولید تمرکز دارند و هدف نهایی آن‌ها، تأمین برق پایدار برای تمامی بخش‌ها است.
- طبق گفته وزیر نیرو، با اجرای سیاست‌های مدیریت مصرف در سال جاری، حدود ۴۷۰۰ مگاوات کاهش مصرف نسبت به سال گذشته به ثبت رسیده است.
- هم‌زمان با آن، بیش از ۴۵۰۰ مگاوات ظرفیت جدید به شبکه تولید برق کشور افزوده شده که توازنی نسبی بین عرضه و تقاضا ایجاد کرده است.
- میزان خروج اضطراری نیروگاه‌ها از مدار نیز به حدود ۲ درصد کاهش یافته که به پایداری بیشتر شبکه کمک می‌کند.
- توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر نیز یکی از محورهای اصلی در برنامه‌های آتی وزارت نیرو است، به‌ویژه برای کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی در تابستان.
نتیجه گیری
سخنان وزیر نیرو، بار دیگر اهمیت صنعت استخراج رمزارزها در اقتصاد ایران و جهان را برجسته کرده است. قطعی اینترنت، نه‌تنها نشانه‌ای از آسیب‌پذیری زیرساخت‌های داخلی است، بلکه اثری مستقیم بر یکی از حیاتی‌ترین شبکه‌های جهانی یعنی بیت کوین دارد. از سوی دیگر، وابستگی بالای این صنعت به انرژی، لزوم بازنگری در سیاست‌های انرژی کشور را دوچندان می‌کند. آینده موفق صنعت ماینینگ در گرو ایجاد تعادل میان استفاده هوشمندانه از منابع، ایجاد زیرساخت ارتباطی پایدار و ارتقاء ظرفیت تولید برق خواهد بود. با تداوم این مسیر، ایران می‌تواند همچنان یکی از بازیگران مهم در بازار جهانی رمزارزها باقی بماند.