در دنیای ارزهای دیجیتال که به سرعت در حال گسترش است، انتخاب دارایی امن برای ذخیره ارزش، اهمیت بالایی دارد. استیبل کوینها که بهعنوان نسخههای دیجیتال پولهای رایج شناخته میشوند، بهخصوص در میان کاربران ایرانی محبوبیت زیادی پیدا کردهاند. اما برخی از این ارزها مانند تتر (USDT) دارای ساختاری متمرکز هستند که ممکن است برای کاربران در کشورهای تحت تحریم خطراتی پنهان به همراه داشته باشد.
اقدامات محدودکننده تتر علیه کیف پول های ایرانی
در ماههای اخیر، بنیاد تتر اقداماتی انجام داده که نشاندهنده افزایش محدودیتها برای کاربران ایرانی است.
در ژوئن سال ۲۰۲۵، بنیاد تتر بیش از ۱۰۰ کیف پول دیجیتال متعلق به کاربران ایرانی را در شبکههای اتریوم و ترون مسدود کرد. طبق دادههای زنجیرهای، مجموع داراییهای قفلشده در این آدرسها به حدود ۷۰۰ میلیون دلار میرسد؛ رقمی که نگرانی بسیاری از فعالان بازار رمزارز در ایران را برانگیخته است.
ماهیت متمرکز تتر باعث میشود که این شرکت بتواند در هر زمان، دسترسی کاربران به داراییهایشان را محدود یا مسدود کند. این مسئله بهخصوص برای کاربران در کشورهایی با محدودیتهای بینالمللی، مثل ایران، چالشی بزرگ محسوب میشود.
خطرات ساختار متمرکز تتر برای کاربران در مناطق تحریمی
اگرچه استفاده از تتر به دلیل سرعت بالا و کارمزد پایین بسیار رایج شده، اما باید توجه داشت که کنترل کامل بنیاد تتر بر تراکنشها میتواند به ضرر کاربران تمام شود.
ساختار متمرکز به این معناست که تتر از نظر فنی قادر است هر آدرس کیف پولی را شناسایی و در صورت لزوم مسدود کند. در چنین شرایطی، کاربران بدون هشدار قبلی ممکن است دسترسی به داراییهای خود را از دست بدهند. این ریسک زمانی بیشتر میشود که کشور مورد نظر (مثل ایران) در لیست تحریمهای مالی یا فناوری قرار داشته باشد. در نتیجه، داراییهای دیجیتالی که بهعنوان «پناهگاه امن» شناخته میشدند، حالا میتوانند به نقطهضعف مالی کاربران تبدیل شوند.
گزینه های جایگزین امن تر به جای تتر
در مواجهه با تهدیدهای ناشی از متمرکز بودن تتر، راهحلهایی برای حفظ امنیت داراییها وجود دارد.
یکی از بهترین جایگزینها برای تتر، استیبل کوین غیرمتمرکز دای (DAI) است. دای توسط پروتکل میکر دائو (MakerDAO) کنترل میشود و برخلاف تتر، هیچ نهاد متمرکزی نمیتواند آن را به صورت یکجانبه مسدود کند. این ویژگی باعث شده دای به گزینهای امنتر برای کاربران در کشورهای تحریمی تبدیل شود.
همچنین استفاده از کیف پولهای غیرامانی (Non-custodial) و پلتفرمهای غیرمتمرکز میتواند در کنار انتخاب یک استیبل کوین غیرمتمرکز، ریسک بلوکهشدن داراییها را به شدت کاهش دهد. کاربران ایرانی باید در مدیریت سرمایه دیجیتالی خود دقت بیشتری به خرج دهند و داراییهای خود را تنها بر پایه توکنهایی ذخیره نکنند که قابلیت نظارت و مداخلهپذیری بالا دارند.
نکته مهم: سایر استیبل کوین ها نیز بی خطر نیستند
در کنار تتر، استیبل کوینهای دیگری مانند یو اس دی سی (USDC) و بی یو اس دی (BUSD) نیز توسط شرکتهای آمریکایی مدیریت میشوند. این بدان معناست که آنها نیز ممکن است در شرایط مشابه، اقدام به مسدودسازی کیف پولها کنند. بنابراین انتخاب تنها باید به سمت گزینههایی مانند دای یا پروژههایی باشد که توسط قراردادهای هوشمند و جامعه غیرمتمرکز اداره میشوند.
نتیجه گیری
با افزایش سختگیریهای بنیاد تتر و مسدودسازی کیف پولهای کاربران ایرانی، خطر نگهداری دارایی در استیبل کوینهای متمرکز بیش از پیش آشکار شده است. انتخاب استیبل کوینهایی مانند دای که از مدل غیرمتمرکز استفاده میکنند، میتواند سطح امنیت کاربران را بالا برده و وابستگی به نهادهای متمرکز را کاهش دهد. در شرایطی که تحریمها و محدودیتهای بینالمللی هر روز پیچیدهتر میشوند، آگاهی و اقدام درست، تنها راه محافظت از داراییهای دیجیتال است.